| Vipera ammodytes Żmija nosoroga |
| Nazwa łacińska: Vipera ammodytes Nazwa polska: Żmija nosoroga (kiedyś piaskowa) Występowanie: Cieplejsze rejony Europy (południowa Austria, północne Włochy, Półwysep Bałkański, Cyklady, Azja Mniejsza do Przedkaukazia). Cechy charakterystyczne: Wąż ten jest jadowity o uzębieniu Solenoglypha. Jest to najwyższy stopień rozwoju aparatu jadowego u węży. Zęby te znajdują się w przedniej części otworu gębowego węża, złożone pozostają równolegle do kości szczęki. Zęby są typu kanalikowego. Średniej wielkości wąż, aczkolwiek największy i najbardziej jadowity z europejskich żmij. Dorastają do ok. 100cm. Dorosłe samice są niewiele większe od samców. Osobniki pochodzące z wysp rosną do ok. 70cm. Posiadają zmienne ubarwienie, od szarego i żółtego po czerwony i brązowego. Przez górną część ciała przechodzi ciemny zygzak. Jego wzory są różnorodne. Grzbiet jest jaśniejszy niż boki. Na brzuchu jest biało - szara z czarnymi punktami. Samce są przeważnie ciemniejsze od samic. Głowa jest szeroka i płaska, oddzielona od tułowia. U niektórych osobników również jest na niej wzór. Ogon jest krótki. V. ammodytes charakteryzuje się mięsnym wyrostkiem pokrytym łuskami na szczycie głowy. Wyróżniamy kilka podgatunków: V. a. ammodytes – Austria, północne Włochy, Słowenia, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Macedonia, Albania, południowo-zachodnia Rumunia i północno zachodnia Bułgaria. V. a. gregorwallneri – Austria, była Jugosławia. V. a. meridionalis – Grecja wraz z wyspami (najmniejszy podgatunek, dorasta do 60 cm.) V. a. montandoni – Bułgaria, południowa Rumunia V. a. transcaucasiana – Gruzja, północna Turcja, Kaukaz Biotop: V. ammodytes prowadzi typowo naziemny tryb życia. Aktywna w ciągu dnia i zmierzchu. Można ją spotkać wygrzewającą się w promieniach słonecznych. Preferują wilgotny, kamienisty klimat, choć występują również w lasach. Występuje do 2000 m. nad poziomem morza. Pokarm: W niewoli: myszy, szczury. Na wolności: drobne ssaki, jaszczurki, wężei ptaki. Jadowitość: Dorosła Żmija nosoroga produkuje 10-35mg jadu. LD50 wynosi: 0.44-0.82 mg/kg IV, 0.19-0.64 mg/kg IP i 6.6 mg/kg SC. Dla zabicia dorosłego człowieka potrzebna ilość wstrzykniętego jadu to 40-60mg. Po ukąszeniu pojawia się opuchlizna i odrętwienie. Występują stany lękowe, wymioty i biegunka oraz bóle. Rozmnażanie: Widoczne dymorfizm płciowy. Samce są znacznie bardziej jaskrawe. Kopulacja zachodzi pod koniec kwietnia i trwa do końca maja. Na jesieni, od września do października samica składa od kilku do kilkunastu jaj, z których od razu wykluwają się młode. Młode Żmije nosorogie w chwili urodzenia mają od 12 do 20 cm. Zaleca się zimowanie. Warunki hodowlane: Wielkość terrarium dla jednego osobnika powinna wynosić 80x40x40. Temperatura powinna utrzymywać się na poziomie 24-28’C z nocnym spadkiem do 20’. Zalecane jest utworzenie wysepki ciepła, na której temperatura powinna dochodzić do 35’. Niezbędna jest miseczka ze świeżą wodą do picia. Podłoże może stanowić torf zmieszany z piachem. Uwagi: Do obchodzenia się z tym wężem niezbędny jest hak ofiologiczny. Głównie z jej jadu produkuje się surowice na europejskie żmije, jednak surowica ta nie zawsze jest skuteczna. Czasami może wywoływać niepożądane komplikacje. |